Σύμφωνα με το Τεχνικό Δελτίο «Μνημόνιο Οπλισμού και Οχημάτων Μάχης Πεζικού» του 2004 από το Γενικό Επιτελείο Στρατού (ΓΕΣ) αυτή είναι μία αμυντική χειροβομβίδα που χρησιμοποιείται στις δυνάμεις πεζικού. Στο παρόν άρθρο θα αναλύσουμε τη λειτουργία και ιστορία της.
Σύντομη Ιστορία
Το 1915 ο Ουίλιαμ Μιλς στο Ηνωμένο Βασίλειο σχεδίασε αυτή την αμύντικη χειροβομβίδα και ξεκίνησε άμεσα την κατασκευή της στο εργοστάσιο του, «Εργοστάσιο Πυρομαχικών Μιλς» (Mills Munition Factory). Αργότερα ο Βέλγος αξιωματικός Λεόν Ρόλαντ άσκησε μήνυση για κλοπή της πατέντας που ήδη είχε καταθέσει για ένα παρόμοιο σχέδιο και που χρησιμοποιούνταν ήδη από το στρατό του Βελγίου. Έτσι ο Μιλς αναγκάστηκε να κάνει μία σειρά από μετατροπές στα σχέδια του για να αποφύγει τις ποινικές κυρώσεις. Το μοντέλο που χρησιμοποιείται στον Ελληνικό Στρατό, το Νο. 36, σχεδιάστηκε το 1932 έπειτα από τη γνώση που αποκόμισε η εταιρία από τους πολέμους που ο Βρετανικός Στρατός την είχε χρησιμοποιήσει ως τότε. Μερικές από τις βελτιώσεις της ήταν στεγανοποίηση, αντοχή σε ακραίες καιρικές συνθήκες και πιο αξιόπιστο πυροδοτικό μηχανισμό. Οι Βρετανικές δυνάμεις τη χρησιμοποιούσαν έως το 1972 ενώ ακόμα και σήμερα χρησιμοποιείται σε αρκετές χώρες, ανάμεσα τους και η Ελλάδα.
Τεχνικά Χαρακτηριστικά
- Βάρος: 675 γραμμάρια
- Γέμισμα: 71 γραμμάρια Baratol ή TNT
- Χώρα Προέλευσης: Αγγλία
- Έτος Αρχικής Κατασκευής: 1915
Δομή της No. 36
Η αμυντική χειροβομβίδα Νο. 36 είναι πολύ απλή στο σχεδιασμό όπως θα δούμε στη συνέχεια. Εξωτερικά έχει κέλυφος από χυτοσίδηρο με αυλάκια που της προσφέρουν έλεγχο των θραυσμάτων που εκτοξεύει κατά την έκρηξη. Στο επόμενο σχέδιο βλέπουμε τα βασικά εξωτερικά μέρη της.
Κάτι ιδιαίτερο είναι το πώμα γόμωσης που επιτρέπει το γέμισμα της χειροβομβίδας με διαφορετικές εκρηκτικές ύλες. Η γόμωση της είναι 71 γραμμάρια Baratol, μία εκρηκτική ύλη που αποτελείται από TNT και νιτρικό βάριο. Ωστόσο στα τεχνικά χαρακτηριστικά της από το Τεχνικό Δελτίο του ΓΕΣ παρατηρούμε ότι αναφέρει χρήση εκρητικής ύλης ΤΝΤ. Στην παρακάτω φωτογραφία βλέπουμε το πώμα που επιτρέπει την αλλαγή του γεμίσματος της.
Η βάση της είναι ακόμα ένα περιστρεφόμενο πώμα που εξυπηρετεί δύο σκοπούς, αρχικά ασφαλίζει τον πυροδοτικό μηχανισμό και κατά δεύτερον χρησιμοποιείται για να μετατρέπει τη χειροβομβίδα σε βλήμα (βομβίδα) που μπορεί να εκτοξευθεί από πυροβόλα όπλα με χρήση κατάλληλων πυρομαχικών και προσαρμογέα κάννης. Στη συνέχεια βλέπουμε το πώμα της χειροβομβίδας.
Και εδώ βλέπουμε πως αλλάζοντας το μετατρέπεται σε βομβίδα με τα κατάλληλα πυρομαχικά και εξάρτημα κάννης.
Οι διαστάσεις της είναι αντίστοιχες με την πλειοψηφία των αμυντικών χειροβομβίδων με ύψος 10 εκατοστών και διάμετρο 6.1 εκατοστών ενώ η ακτίνα δράσεως της είναι από 50 έως 100 μέτρα. Η αποθήκευση τους γίνεται σε ξύλινα κιβώτια που περιέχουν 12 χειροβομβίδες και 12 πυροδοτικούς μηχανισμούς χωριστά. Στην παρακάτω φωτογραφία βλέπετε ένα τέτοιο κιβώτιο.
Πυροδοτικός Μηχανισμός
Η αμυντική χειροβομβίδα Νο. 36 έχει ένα πολύ απλό πυροδοτικό μηχανισμό που το συναντάμε σε δεκάδες ακόμα χειροβομβίδες. Ο χρόνος επιβραδύνσεως εκρήξεως βασίζεται σε ένα βραδύκαυστο φυτίλι και η πυροδότηση της σε ένα κοινό πυροκροτητή. Στο επόμενο σχεδιάγραμμα βλέπουμε το εσωτερικό της.
Όταν αφαιρεθεί η περόνη και ελευθερωθεί η λαβή ασφάλισης, το ελατήριο επικρουστήρα ωθεί τον επικρουστήρα πάνω στο καψύλιο που λειτουργεί ως εναυστήρας για το βραδύκαυστο φυτίλι. Το φυτίλι καίει για περίπου 4 δευτερόλεπτα έως το σημείο που καταλήγει στον κοινό πυροκροτητή. Η πυροδότηση του πυροκροτητή έχει ως αποτέλεσμα την εκ συμπαθείας έκρηξη της εκρηκτικής ύλης της χειροβομβίδας. Βλέπετε στη συνέχεια μία πραγματική φωτογραφία με τα μέρη που μόλις περιγράψαμε.
Ξεβιδώνοντας το πώμα βάσης μπορούμε να αφαιρέσουμε τον πυροδοτικό μηχανισμό.
Ο πυροδοτικός μηχανισμός αποτελείται από το καψύλιο, το βραδύκαυστο φυτίλι και τον πυροκροτητή κροτικού υδραργύρου μέσα στη χάλκινη κυλινδρική συσκευασία του. Τα παραπάνω σε συνδυασμό με τις διαστάσεις τους φαίνονται στο παρακάτω σχέδιο.
Και στη συνέχεια βλέπετε τον πυροδοτικό μηχανισμό που μόλις περιγράψαμε.
Καθώς και όλα τα τμήματα της αμυντικής χειροβομβίδας Νο. 36 (μη συμπεριλαμβανομένου του πυροδοτικού μηχανισμού).
Λειτουργία της No. 36
Η λειτουργία της είναι απλή. Όταν αφαιρεθεί η περόνη, η λαβή ασφάλισης είναι το μόνο μέρος της που συγκρατεί το ελατήριο του επικρουστήρα. Αυτό φαίνεται και από το ακόλουθο σχεδιάγραμμα στο κόκκινο πλαίσιο.
Αν ελευθερωθεί η λαβή ασφάλισης, το ελατήριο επικρουστήρα θα τον ωθήσει απότομα πάνω στο καψύλιο (εναυστήρα) του βραδύκαστου φυτιλιού. Όταν το βραδύκαυστο φυτίλι φτάσει στον πυροκροτητή (ο χρόνος επιβραδύνσεως εκρήξεως είναι περίπου 4 δευτερόλεπτα) θα τον πυροδοτήσει και αυτός με τη σειρά του θα πυροδοτήσει την κύρια εκρηκτική ύλη της χειροβομβίδας.
